Obuoczność jest to nie tylko sprawność widzenia zarezerwowana dla pracy obu oczu (a więc wykluczająca spostrzeganie dla dzieci widzących tylko jednym okiem), ale jest to funkcja wymagająca współpracy obszarów wzrokowych w obu półkulach mózgu. Jest to więc funkcja wyuczona, i nawet jeśli wzrok jest prawidłowy, nie zawsze jest odpowiednio sterowana, wykorzystywana i efektywnie pracująca. Obuoczność, a dokładnie jej brak, może być problemem zarówno osób słabowidzących jak i osób z pełnym widzeniem.
Upraszczając, według dr M. Markiewicza w obuczności wyróżnić można trzy poziomy:
- jedno i drugie oko skierowane na ten sam punkt (korespondencja plamek),
- łączenie w jeden obraz informacji z prawego/ lewego oka,
- trójwymiarowe postrzeganie otoczenia, stereoskopia obrazu.
Według dr M. Markiewicza ,,świat jest wirtualną rzeczywistością istniejącą w tyle mózgu”. Stwierdzenie to dla tyflopedagogów diagnozujących dzieci (między innymi) z widzeniem jednoocznym, jest to rodzaj sugestii, wezwania do pracy z dzieckiem widzacym jedoocznie, a więc dla których spostrzeganie trójwymiarowe jest ograniczone, niepełne, a czasami wręcz niemożliwe.
Proponowane przeze mnie ćwiczenia współgrają z ćwiczeniami ordynowanymi przez dr M. Markiewicza, jednakże zakładają, że ich stosowanie może odnosić znacznie bardziej spektakularne skutki w pracy z dzieckiem jednoocznym, bądź takim, którego jedno oko wymaga uruchomienia, pobudzenia do pracy.
PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA DO PRACY Z DZIECKIEM Z WADĄ WZROKU( WIDZENIE JEDNOOCZNE, OSŁABIONE WIDZENIE OKA):
Odwzorowywanie przez dziecko ruchów dorosłego w trakcie pełzania, raczkowania,
- Zabawy na czworakach( turlanie piłki, wyszukiwanie przedmiotów itp.)
- Ruchy naprzemienne na leżąco, stojąco ( ręka- kolano)
- Leniwe ósemki:
- chodzenie po kształcie na podłodze,
- wodzenie po dużej ósemce na ścianie np. samochodzikiem po narysowanej trasie,
- wodzenie oczami za poruszającym się przedmiotem, światłem,
- malowanie, rysowanie ósemek według narysowanego kształtu,
- rysowanie ósemek od dużych do coraz mniejszych, przyozdabianie ich,
- rysowanie ósemek nosem, patykiem, obiema rękoma,
- lanie wody w kształcie ósemki,
- rysowanie obrazków z ósemek
- Bazgranie obiema rękami, np. rysowanie, malowanie.
- Bazgranie, rysowanie obiema rękoma z przekraczaniem linii środka.
- Rysowanie w powietrzu, np. zabawa w dyrygenta.
- Odbijanie piłki po podłodze chodząc po ósemce.
- Obserwacja przedmiotu szybko przekładanego z ręki prawej do lewej i odwrotnie
- Ruch oczami po kole.
Do ćwiczeń można dodać ruchy ciała, śpiew (dzieci młodsze), muzykę. Każde z wykonanych ćwiczeń głośno nagradzamy, pamiętając, że realizujemy je dotąd dopóki dziecko jest chętne do pracy i traktuje je jako fajną, nowa zabawę z rodzicem.
NIE MA ĆWICZEŃ ŻLE WYKONANYCH. SĄ ĆWICZENIA, KTÓRE WARTO POWTÓRZYĆ.
Kolejne ćwiczenia usprawniające proces widzenie są zawarte w następnych rozdziałach.
Opracowała:
Alina Beister
pedagog
