Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole

Obszar gotowości

Przejawy gotowości dziecka

 

Gotowość poznawcza
  • dziecko posiada podstawowe informacje o sobie: potrafi się przedstawić, podać swój wiek, adres zamieszkania, imiona rodziców i podstawowe informacje o swojej rodzinie i najbliższym otoczeniu,
  • wykazuje coraz lepszą umiejętność orientacji w przestrzeni: potrafi lokalizować miejsca w najbliższym otoczeniu – swoje przedszkole, najbliższy sklep, park,
  • wykazuje coraz lepszą umiejętność orientacji w czasie: uświadamia sobie kolejność występowania zdarzeń – np. dni tygodnia, umie przewidywać zdarzenia, np. wizyta u babci za dwa dni, ocenić czas trwania zdarzeń – np. ile zajmuje mu droga do przedszkola,
  • rozumie związki przyczynowo – skutkowe, np. proces wypieku ciasta,
  • zabawa dziecka jest uporządkowana, działa według planu, wciela się w różne role, np. zabawa w dom, w szkołę,
  • interesuje się czytaniem, pisaniem, liczeniem, zadaje pytania, samo próbuje to robić,
  • potrafi skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności,
  • zaczyna stosować indywidualne strategie pamięciowe, np. kilkakrotnie powtarza podaną mu treść czy polecenie,
  • interesuje się otaczającym je światem, zjawiskami przyrody, tym, co podają wiadomości,
  • zaczyna interesować się szkołą, pyta o to rodzeństwo czy kolegów; 

Gotowość emocjonalna
  • potrafi uzewnętrzniać swoje emocje w sposób akceptowany przez innych ludzi, stara się hamować takie przejawy emocji, jak krzyk, pisk, podskoki, bieganie,
  • rozpoznaje i umie nazywać emocje własne i innych ludzi,
  • rozumie swoje emocje, np. wie, co jest przyczyną jego smutku lub złości,
  • uczy się kontrolować swoje emocje, np. umie chwilę poczekać na nagrodę, znosić porażki,
  • rozumie wpływ swoich emocji na innych ludzi, np. gdy ja jestem smutny, moja mama też jest smutna;

 

Gotowość społeczna
  • potrafi inicjować kontakty z innymi dziećmi i odpowiadać na ich zainteresowanie,
  • umie podtrzymać kontakt, podtrzymuje rozmowę, zadaje pytania, słucha uważnie i odpowiada na pytania,
  • stosuje zasadę wymienności w kontaktach społecznych, np. kiedy ja mówię, ty słuchasz, kiedy mówisz ty, ja słucham ciebie,
  • umie bawić się zgodnie w grupie dzieci i umie z nimi współpracować;

 

Gotowość moralna
  • zna podstawowe normy i zasady, obowiązujące w określonych miejscach, np. w domu, sklepie, teatrze, kościele, u lekarza,
  • potrafi podporządkować się zasadom wyznaczonym przez dorosłych,
  • jest obowiązkowe i wytrwałe także wtedy, gdy nikt go w danej chwili nie chwali i nie kontroluje, samodzielnie finalizuje rozpoczętą przez siebie czynność, np. rysunek;

 

Samoświadomość

  • zna swoje umiejętności i kompetencje, wie, w czym jest dobre,
  • zna swoje słabości i umie sobie z nimi radzić, np. prosi o pomoc dorosłego,
  • zna swoje szczególne talenty – muzyczne, plastyczne, sportowe,
  • wie, które z posiadanych przez niego umiejętności są niezbędne do roli ucznia,
  • wie, że wielu rzeczy nie umie i nauczy się ich w szkole;

 

Postawa względem

szkoły i uczenia się
  • dostrzega korzyści płynące z nauki pod kierunkiem drugiej osoby,
  • posiada pozytywny obraz szkoły,
  • rozumie różnice między rolą przedszkolaka a ucznia,
  • zna podobieństwa między rolą przedszkolaka a ucznia.

 

Warto „popracować” z dzieckiem, by lepiej przygotować je do szkoły:

W zakresie rozwoju motoryki dużej: dziecko powinno jak najwięcej się poruszać, należy pozwolić mu biegać, skakać, jeździć na rowerze, hulajnodze. Należy zachęcać dziecko do aktywności na placu zabaw, szczególnie na drabinkach, torach przeszkód. Warto chodzić z dzieckiem na plażę, konstruować budowle z piasku.

W zakresie motoryki małej: warto zachęcać dziecko do rysowania, malowania, lepienia z plasteliny i modeliny, kolorowania obrazków. Dobrze, gdy dziecko poćwiczy wycinanie nożyczkami – po śladzie i dowolnie.

W zakresie samodzielności w działaniu: należy dziecko zachęcać do samodzielnego rozbierania i ubierania się, mycia, wycierania i wykonywania innych czynności samoobsługowych – należy na nie przeznaczyć więcej czasu. Należy ćwiczyć wiązanie butów. Warto wyznaczyć dziecku w domu jakiś systematyczny obowiązek do wykonywania np. sprawdzania, czy piesek ma wodę albo wieczorem układania butów w przedpokoju. Plecak do przedszkola także dziecko już samo powinno pakować, rodzic tylko nadzoruje i podaje dziecku odpowiednie rzeczy.

W zakresie rozwoju społecznego i emocjonalnego: warto z dzieckiem grać w gry np. planszowe lub w karty, ale „uczciwie” – w ten sposób dziecko uczy się postępować zgodnie z regułami, a także przegrywać i okazywać związane z tym emocje negatywne w sposób społecznie przyjęty. Warto ćwiczyć rozstawanie się z dzieckiem poza domem – wartościowe są odwiedziny u kolegi lub koleżanki w domu (ale pozostanie tam bez rodziców), samodzielne zanocowanie u cioci. Dziecko powinno bawić się w wolnym czasie nie tylko z dorosłymi i w sposób kierowany np. chodzić na lekcje tenisa, ale także bawić się swobodnie na dworze z rówieśnikami.

W zakresie słuchania i mówienia: należy regularnie dziecku czytać bajki, opowiadania (np. przed snem), ale warto także rozmawiać z dzieckiem o przygodach ich bohaterów. Także warto pytać, czy podobała mu się bajka, którą właśnie oglądał w telewizji i dlaczego. Dziecku należy cierpliwie odpowiadać na zadawane przez niego pytania. Można z dzieckiem bawić się w tzw. gry słowne: w rymy, zagadki – co usprawnia pracę słuchową, ważną w nauce czytania.

Swobodna zabawa: warto proponować dziecku zabawy indywidualne o charakterze edukacyjnym, np. budowanie z klocków, układanie puzzli                               (wg wzoru i w sposób dowolny). Zachęcać do oglądania obrazków w książkach.  Zabawy te doskonalą koncentrację, koordynację wzrokowo –ruchową, usprawniają pracę wzrokową.

W zakresie nauki czytania i pisania: pracujemy tylko pod kierunkiem nauczyciela: głoskowanie wyrazów i dzielenie ich na sylaby, wypełnianie „kart ćwiczeń” z zadaniami grafoliterowymi, liczymy różne przedmioty, odpowiadamy dziecku na pytanie: Co tu jest napisane? Jaka to litera?

opracowała:
Monika Gołubiew – Konieczna
psycholog