Z powodu zagrożenia epidemiologicznego szkoły, przedszkola, ośrodki opiekuńczo-wychowawcze i wszelkie placówki zostają zamknięte co najmniej do 25 marca 2020. Osobom dorosłym sprawia trudność odnalezienie się w nowej, zmienionej rzeczywistość – a co z dziećmi?
Dzieci nie rozumieją, dlaczego nie chodzą do przedszkola i na plac zabaw. Dlaczego rodzice nie chodzą do pracy. Dlaczego są zamknięte sklepy. W głowach maluchów pojawiają się pytania, co z nami będzie, czy wirus wyrządzi nam krzywdę? Zaczynają się kłopotliwe dla rodzica pytania dotyczące ulotności życia, śmierci i przemijania, które także w osobach dorosłych wywołują lęki.
Co mówić, jak mówić?
- Rodzicu, podczas rozmowy o koronawirusie, możesz skorzystać z przykładu porównania go zinnymi wirusami, takimi jak grypa i porozmawiać o tym, że higiena rąk jest najważniejsza w zapobieganiu wirusowi.
- Pokaż dziecku, jak prawidłowo myć ręce – bądź przykładem dla swojej pociechy. Naucz dziecko myć ręce: przed jedzeniem, po wyjściu z toalety, po zabawie na podwórku lub ze zwierzętami domowym, po zakrywaniu ust podczas kichania lub kaszlu, zawsze, gdy ma zabrudzone rączki. Do nauki możesz użyć gotowych materiałów, dostępnych w Internecie, np. https://gis.gov.pl/zdrowie/zasady-prawidlowego-mycia-rak/
- Rozmawiaj o tym, jak ważna jest higiena i zdrowe odżywianie. Przygotowuj z dziećmi zdrowe posiłki i mów jak istotnie tryb życia wpływa na naszą odporność.
- Nawet jeśli za oknem świeci słońce, a pogoda wręcz zaprasza na zjeżdżalnię, nawet jeśli na Twoim placu zabaw nie ma karteczki z napisem "nieczynne” - nie wychodź z dzieckiem na plac zabaw. Na placach zabaw dzieci dotykają zabawek, przedmiotów, siebie nawzajem. Kichają i kaszlą spontanicznie, a wracając do domów, zapominają w pośpiechu o umyciu rączek, a w przypływie uczuć, całują mamę, ciocię czy dziadka. Bądź odpowiedzialnym rodzicem, #zostańwdomu i nie wychodź ze swoją pociechą na plac zabaw.
- Jeśli naprawdę chcesz wyjść na dwór, by zaczerpnąć świeżego powietrza – szukaj miejsc opustoszałych, gdzie nie ma innych osób. Zabierz dziecko do lasu, weź lupę i poszukaj śladów wiosny, zrób zawody "kto pierwszy do sosny", ukryj skarb w starej dziupli. Dostosuj się do zaleceń – unikaj obecności innych ludzi.
- Kiedy dzieci pytają o śmiertelność, mów to, co wiesz - najbardziej narażone na zachorowanie są osoby starsze i przewlekle chore. Podkreślaj jednak, że wszyscy musimy przez jakiś czas być ostrożni i jak najrzadziej wychodzić z domu.
- Czerp informacje tylko z zaufanych źródeł! Unikaj niepotwierdzonych informacji, które podnoszą poziom Twojego lęku, a tym samym mają negatywny wpływ na Twoje dziecko
(https://www.gov.pl/web/zdrowie, https://gis.gov.pl/).
- Rodzicu, pamiętaj, że dzieci słyszą rozmowy, docierają do nich strzępki różnych, często niezrozumiałych informacji. Miej na uwadze nie tylko to, co mówisz bezpośrednio swojemu dziecku, ale także to, jak wyglądają codzienne wymiany informacji między dorosłymi – czy nie budzą one w Twoim dziecku lęku? Bądź gotowy na pytania, udzielaj dziecku odpowiedzi na nurtujące pytania, odpowiednio do wieku dziecka, czyli tyle, ile jest to konieczne.
Mamo, Tato, co to jest koronawirus?
To wirus, który jest podobny do ospy albo grypy. Pamiętasz, jak byłyśmy na szczepionce u lekarza? Szczepionki chronią przed różnymi zachorowaniami. Ten wirus jest nowy i naukowcy potrzebują chwilę czasu, żeby znaleźć na niego skuteczne lekarstwa i szczepionki.
Mamo, Tato, a czy my umrzemy?
Ani Mama, ani Tata nie planują teraz umierać. Dbamy o siebie nawzajem, mocno się kochamy i jemy zdrowo, żeby żyć jak najdłużej.
Mamo, Tato, dlaczego nie mogę iść do przedszkola? Dlaczego nie mogę iść na plac zabaw? Czy mogę się spotkać z koleżanką?
Jak miałaś ospę, to też nie mogłaś wychodzić na plac zabaw i do przedszkola, a koleżanki nie mogły Ciebie odwiedzać. Pamiętasz, jak bardzo swędziały Cię wtedy rączki? Teraz jest bardzo podobnie – musimy zadbać o innych i nie chcemy, żeby choroba się rozprzestrzeniała. Naukowcy już pracują nad lekarstwem, jednak potrzebują jeszcze chwilę czasu. Chodź, pobawimy się razem – może zagramy w grę planszową albo p o u k ł a d a m y k l o c k i ?
Mów dziecku prawdę! Przekazuj informacje zgodnie z prawdą, ale dostosuj swoje odpowiedzi do wieku rozwojowego dziecka.
Pomocne dla rodziców może okazać się opowiadanie stworzone przez kolumbijską psycholog – jest to krótka historia podróżującego po całym świecie wirusa, przywierającego do ludzi. Ten ilustrowany przewodnik podpowiada dzieciom, jak sobie radzić, a rodzicom pokazuje, w jaki sposób rozmawiać z pociechami o tej trudnej sytuacji. Dostępny tutaj:
https://www.medexpress.pl/uploads/files/20200315-121750-dzieci-koronawirus-poradnik.pdf
A co najważniejsze, w całym zamieszaniu i natłoku informacji, staraj się być z dzieckiem, towarzysz mu, bądź gotów, by je wesprzeć. Rodzicu, potraktuj ten czas jako moment zatrzymania, zadbaj o więzi w rodzinie.
Polecane artykuły:
https://rodzice.fdds.pl/wiedza/jak-rozmawiac-z-dzieckiem-o-niepokojacej-sytuacji-zwiazanej-zkoronawirusem/? fbclid=IwAR0dXHBzvviA22kmRGBdL5_nJp4ydB0RFhhN3DIFIpImGTjsU5HjIodf5Ts
https://www.medexpress.pl/jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-koronawirusie-pobierz-bezplatnyporadnik/76708
https://polskatimes.pl/koronawirus-w-polsce-jak-rozmawiac-z-dziecmi-o-koronawirusie-poradypsychologa-z-uniwersytetu-swps/ar/c1-14855071
Opracowała:
Michalina Płotka