W dniu 19 lutego 2020 roku w Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku odbyła się konferencja pt. „Inspiracje – trendy i praktyka doradztwa zawodowego”. Jej celem było zapoznanie uczestników z wybranymi dobrymi praktykami w zakresie doradztwa zawodowego z terenu województwa pomorskiego, a także integracja grupy doradców zawodowych z sektora oświaty.
Konferencję otworzyła prezentacja pani Katarzyny Biełuszko z Departamentu Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, która wskazała na priorytety regionalnego programu strategicznego, związane z globalnymi wyzwaniami, przejawiającymi się zmianami demograficznymi, rozwojem technologicznym, zmianami klimatycznymi oraz dynamicznymi zmianami na rynku pracy.
Następnie głos zabrała pani Anna Dukowska, która przedstawiła metodę rozpoznawania swoich zasobów i celów na podstawie tzw. „Trójkąta Mocy”. Jej istotą jest udzielenie odpowiedzi na pytania: „Co o sobie wiesz?”, „Co cenisz w sobie?”, „Co myślisz o sobie?”, „Jakie umiejętności chcesz rozwijać?”, „Jaki jest twój cel?”, „W której szkole znajdziesz to co jest dla ciebie ważne?”, uwzględniając własne talenty, pasje, doświadczenie, motywację, wiedzę i umiejętności.
Pani Magdalena Łukasiak zaprezentowała pomysł na rozwijanie przedsiębiorczych działań dzieci w formie tzw. „Kreatywnych piątków”. Uczniowie klas młodszych przez 2-3 godziny w każdy piątek realizują własne projekty w formie plakatów, konstrukcji, rysunków. Nauczyciel zachęca dzieci do gromadzenia materiałów i informacji, które mogą być przydatne do realizacji tych działań. Program ten zakłada rozwijanie wewnętrznej motywacji uczniów, wspomaganie procesu uczenia się poprzez stwarzanie przestrzeni do podejmowania samodzielnego działania przez dzieci, odkrywanie zainteresowań i pasji dzieci, wzmacnianie samodzielności i decyzyjności, rozwijanie świadomego planowania i organizacji pracy, wzmacnianie współpracy, rozwijanie twórczego myślenia, umiejętności analizy i poszukiwania rozwiązań, rozwijanie umiejętności negocjacji, konsekwencji w działaniu, doskonalenie umiejętności autoprezentacji i komunikowania się, rozwijanie przedsiębiorczych działań uczniów. Uczniowie w praktyce uczą się określać cele („Co będziesz robił?”), zarządzać i planować czas („Ile czasu będziesz na to potrzebował?”), organizować zasoby („Jakich materiałów będziesz potrzebował?”).
Kolejne wystąpienie dotyczyło prezentacji książki „Słodki plan i nożyczki w akcji oraz inne opowiastki”, zawierającej bajki i opowiadania o wybranych zawodach, propozycje scenariuszy dla nauczycieli oraz karty pracy dla dzieci przedszkolnych.
Wśród poruszanych tematów znalazły się także zagadnienia związane z wpływem nadziei i zaangażowania na budowanie kariery zawodowej. Prelegentka Marzena Jaworska przedstawiła innowacyjną metodę pracy N.E Amundsena w doradztwie zawodowym. Celem tej metody jest odbudowanie nadziei i sprawczości klienta, wzmacnianie aktywności i odpowiedzialności w życiu, ukierunkowanie celów i myślenia osoby. Doradca ma być towarzyszem, partnerem, a nie ekspertem, ma dodawać klientowi siły. Istotne są techniki ekspresyjne, bazujące na pisaniu, rysowaniu, ruchu. Podstawą spotkania doradczego jest opowieść klienta, która jest okazją do analizy problemu, poznania zasobów klienta. Klient generuje swoje mocne strony poprzez nawiązanie do prawdziwego zdarzenia, zastanawia się, jakie umiejętności i cechy wykorzystał, co zrobił, z czego jest dumny.
Ważnym punktem obrad była także prezentacja doradców zawodowych z Centrum Rozwoju Talentów „Eksperymentuj z Gardnerem”. Panie prelegentki przedstawiły teorię Gardnera, według której istnieje 8 rodzajów inteligencji: matematyczno-logiczna, ruchowa, językowa, wizualno-przestrzenna, muzyczna, intrapersonalna, interpersonalna, przyrodnicza. Każdy człowiek posiada wszystkie rodzaje inteligencji, ale są one rozwinięte w różnym stopniu. Centrum organizuje warsztaty dla szkół, podczas których uczniowie w działaniu sprawdzają swoje talenty i dominujące rodzaje inteligencji.
Podczas spotkania wiele uwagi poświęcono także treningowi uważności jako narzędziu budowania samoświadomości. Pani Małgorzata Szczęk wskazała dane, z których wynika, że przetwarzamy 100 megabajtów na sekundę, 34 gigabajty informacji na dzień oraz 100 tysięcy słów. To duże obciążenie dla naszego mózgu, który potrzebuje różnych modalności i stymulacji. Uważność można zdefiniować jako bycie świadomym tu i teraz. Polega na medytacji wobec każdego występującego zjawiska. Trening uważności skupia się na ludzkim ciele, rozwija umiejętność samoobserwacji własnych uczuć, emocji, reakcji ciała.
Ciekawym punktem programu było także wystąpienie pani Katarzyny Chojeckiej, która zaprezentowała historię powstawania pracowni doradztwa zawodowego przy Zespole Szkół Ogrodniczych w Pruszczu Gdańskim. Pracownia ta jest przyjaznym miejscem nie tylko dla uczniów Zespołu, ale także dla uczniów pobliskich szkół podstawowych. Podczas spotkań doradczych uczniowie określają swoje umiejętności, oceniają i podsumowują swoją pracę, wyciągają wnioski, tworzą giełdę pracy, identyfikują siebie i swoje plany. Ponadto w pracowni odbywają się spotkania z doradcami zawodowymi z placówek powiatowych, a także spotkania z pracodawcami.
W kolejnej części konferencji odbyła się prezentacja Mapy Karier - interaktywnego i darmowego narzędzia doradztwa zawodowego. Pani Małgorzata Kazubska zwróciła uwagę na konieczność przygotowania uczniów do funkcjonowania na rynku pracy przyszłości. Zmieni się zestaw poszukiwanych kompetencji, istotne w zawodach przyszłości będą umiejętności szybkiego uczenia się, negocjacji, kompetencje inżynieryjne, artystyczne, znajomość technologii multimedialnych. Innej wartości nabierze praca (nie tylko w celach zarobkowych, ale także jako narzędzie rozwijania ambicji, pasji i realizowania misji). Zmieni się charakter pracy („any time, any where”), którą pracownik będzie mógł wykonywać w różnym czasie, w różnych miejscach. Oczekiwana będzie elastyczność, adaptacyjność i otwartość na zmianę zawodu, co będzie sprzyjało sukcesowi na rynku pracy (możliwa kilkukrotna zmiana miejsc pracy i obszarów kompetencyjnych). Nastąpi także zmiana w podejściu do konstruowania kariery (nie pionowo, jak dotąd „po szczeblach drabiny”, lecz poziomo, jak puzzle, które łączymy według potrzeb pracownika).
Następnie głos zabrały prelegentki Dorota Botkowska i Agnieszka Czyżewska-Kilimnik. z Wojewódzkiego Urzędu Pracy, które omówiły katalog dobrych praktyk WUP we wspieraniu młodzieży w ramach wyboru ścieżki zawodowej. Wśród omawianych praktyk znalazły się eventy, gry miejskie, warsztaty z doradcami zawodowymi, wizyty studyjne w firmach oraz spotkania z ekspertami. Jednym z eventów godnych uwagi był zorganizowany we współpracy z Muzeum Morskim w Gdańsku projekt „Power2Work Wybieraj Mądrze”. Spotkanie z młodzieżą miało charakter gry zawodoznawczej i warsztatów kreatywności, a ich celem było poznanie przez młodzież zawodów w branży muzealnej. Gra składała się z 10 przystanków zorganizowanych przez pracowników poszczególnych działów muzealnych. Wykonując zadania na poszczególnych stanowiskach młodzież poznawała kompetencje, predyspozycje i obowiązki, związane z danym zawodem (archeolog podwodny, konserwator muzealny, edukator muzealny, muzealnik, archiwista). Ponadto WUP zorganizował grę miejską „Pomorski Dzień Przedsiębiorczości POWER2WORK” we współpracy z Oliwia Business Center oraz Uniwersytetem Gdańskim. Jej celem było promowanie przedsiębiorczości, zapoznanie młodzieży z kompetencjami przyszłości oraz umożliwienie kontaktu z pracodawcami. Uczestnicy wykonywali zadania rozwijające kompetencje przedsiębiorcze, a także brali udział w cyklu wystąpień mówców motywacyjnych oraz pomorskich przedsiębiorców realizujących w biznesie swoje pasje.
Na zakończenie konferencji pan Jarosław Marciszewski z Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Gdańsku przedstawił projekt „Leading My Own Life”, który powstał przy współpracy partnerów ze Szwecji oraz Irlandii. Jego ideą była nauka postaw liderskich wśród osób z niepełnosprawnością intelektualną poprzez prowadzenie warsztatów teatralnych, malarskich, muzycznych, sportowych. Rezultatem projektu był film, przedstawiający sytuacje, których doświadczają osoby niepełnosprawne i które poruszają kwestie ograniczenia swobody rozwoju ich umiejętności, dyskryminacji
w miejscach publicznych.
Opracowała:
Małgorzata Nikończuk
